Khi bước vào cuộc sống, vấn đề tranh chấp đất đai là một trong những thách thức thường xuyên mà chúng ta phải đối mặt. Thường thì, nguyên nhân chính của những tranh chấp này là do các cá nhân không xác định rõ ranh giới đất, diện tích đất và đặc tính đất. Điều này đặc biệt đúng ở vùng nông thôn và vùng sâu vùng xa, nơi mà những người dân sống chưa có đủ kiến thức về pháp luật. Tình trạng tranh chấp đất giữa các hộ gia đình giáp nhau là điều không còn xa lạ. Trích lục thửa đất và trích lục bản đồ địa chính là hai yếu tố quan trọng giúp các cơ quan nhà nước giải quyết vấn đề này.
Trích Lục Thửa Đất Là Gì?
Trích lục thửa đất, còn được gọi là trích đo thực địa, là quá trình sao chép thông tin về một thửa đất. Qua trích lục, ta có thể biết được hình dáng, diện tích và vị trí của thửa đất. Nhờ đó, người sử dụng đất có thể thực hiện các quyền liên quan đến đất đai, như tặng đất, mua bán đất, thừa kế đất, v.v. Ngoài ra, trích lục thửa đất cũng giúp nhà nước quản lý đất đai thuận tiện hơn, trong quá trình thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất, giao đất và cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất.
Nếu trích lục thửa đất chỉ thể hiện thông tin của một thửa đất cụ thể, thì trích lục bản đồ địa chính cung cấp thông tin về cả một thửa đất và khu vực đất. Trích lục bản đồ địa chính là việc vẽ đường ranh giới chính xác của thửa đất và khu vực đất lên bản đồ địa chính. Qua bản trích lục bản đồ địa chính, nhà nước và người sử dụng đất có thể biết được thông tin chi tiết về thửa đất, như vị trí, số hiệu thửa đất, số tờ bản đồ, địa chỉ, diện tích, mục đích sử dụng và tên chủ sở hữu của thửa đất. Bên cạnh đó, bản trích lục còn cung cấp thông tin về các thay đổi của thửa đất so với giấy tờ pháp lý về quyền sử dụng đất, bản vẽ thửa đất và các công trình liên quan như hệ thống giao thông, thủy lợi, sông suối, v.v.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng bản đồ địa chính không phải là một văn bản pháp lý để chứng minh quyền sử dụng đất. Bản đồ địa chính chỉ là cung cấp thông tin và đặc điểm về một thửa đất hoặc một khu vực đất cụ thể. Bản đồ địa chính được quản lý bởi Văn phòng đăng ký đất đai và đăng ký quyền sử dụng đất cấp tỉnh, và Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai và văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất cấp huyện.
Tại Sao Phải Trích Lục Bản Đồ Địa Chính?
Như đã đề cập ở trên, việc trích lục bản đồ địa chính giúp cơ quan nhà nước thuận tiện trong việc quản lý đất đai và thực hiện các thủ tục hành chính liên quan đến đất. Đồng thời, thông qua bản trích lục này, người sử dụng đất cũng được cung cấp đầy đủ thông tin về thửa đất và khu vực đất mà họ sở hữu, từ đó dễ dàng thực hiện các quyền của mình và hạn chế tranh chấp trong quá trình sử dụng đất.
Dưới đây là một số trường hợp cụ thể mà ta cần trích lục thửa đất và trích lục bản đồ địa chính:
-
Trường hợp đất chưa có bản đồ địa chính và chưa có trích đo thửa đất: Theo quy định của Nghị định 43/2014/NĐ-CP về hướng dẫn thi hành luật đất đai 2013, Văn phòng đăng ký đất đai có trách nhiệm trích lục bản đồ địa chính hoặc trích đo địa chính thửa đất cho những thửa đất và khu vực đất chưa có thông tin này.
-
Trường hợp Người xin giao đất, thuê đất có yêu cầu đến cơ quan nhà nước quản lý về đất đai: Theo quy định tại Thông tư 30/2014/TT-BTNMT, nếu trong quá trình xin giao đất, thuê đất, người dân có yêu cầu trích đo địa chính thửa đất, thì cơ quan tài nguyên và môi trường có trách nhiệm thực hiện. Đối với những nơi đã có bản đồ địa chính, cơ quan tài nguyên môi trường cũng có nhiệm vụ cung cấp trích lục bản đồ địa chính.
-
Trường hợp giữa những người sử dụng đất xảy ra tranh chấp về quyền sử dụng đất và sở hữu tài sản liên quan: Trích lục bản đồ địa chính là cơ sở quan trọng để xác định một cách rõ ràng, chính xác ranh giới và diện tích đất. Từ đó, cơ quan nhà nước và người sử dụng đất có thể so sánh diện tích đất trên bản đồ địa chính với diện tích đất trên thực tế, từ đó xác định những tranh chấp có thể xảy ra.
-
Trường hợp ranh giới đất bị mờ hoặc bị mất: Đây là trường hợp thường gặp ở các khu vực trung du và miền núi. Khi đường phân giới giữa các thửa đất bị mờ hoặc bị mất, cơ quan nhà nước quản lý đất đai sẽ sử dụng bản trích lục bản đồ địa chính để xác định lại ranh giới đất.
-
Trường hợp thực hiện các quyền của người sử dụng đất, như chuyển nhượng, cho thuê, thừa kế, tặng cho, thế chấp quyền sử dụng đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất: Khi người sử dụng đất thực hiện giao dịch đối với đất đai, trích lục bản đồ địa chính là một yếu tố không thể thiếu trong hồ sơ thủ tục.
-
Trường hợp cơ quan nhà nước cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất cho người sử dụng đất, đăng kí đất đai, tài sản gắn liền với đất: Khi tiến hành cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất, cần thực hiện trích lục bản đồ địa chính.
Qua những trường hợp được đề cập, ta có thể thấy rằng trích lục thửa đất và trích lục bản đồ địa chính đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết tranh chấp đất đai và lưu thông thông tin về đất. Chúng giúp người dân và cơ quan nhà nước có cơ sở để thực hiện các quyền và nhiệm vụ của mình liên quan đến đất đai.
Image Source: 
