Ảnh: Nguyễn Đình Chiểu
Giới thiệu
Nguyễn Đình Chiểu (1822-1888), được gọi là cụ đồ Chiểu, tự Mạnh Trạch, hiệu Trọng Phủ, Hối Trai, là một nhà thơ lớn của Nam Kỳ trong nửa cuối thế kỷ 19. Vào ngày 24/11/2021, ông được UNESCO công nhận là Danh Nhân Văn Hoá Thế Giới. Ông là tác giả của nhiều tác phẩm nổi tiếng, trong đó có Lục Vân Tiên, Dương Từ-Hà Mậu, và Ngư tiều y thuật vấn đáp.
Thân thế và sự nghiệp
Nguyễn Đình Chiểu sinh ngày 1 tháng 7 năm 1822 tại làng Tân Thới, phủ Tân Bình, huyện Bình Dương, tỉnh Gia Định. Ông xuất thân trong một gia đình nhà nho. Cha ông là Nguyễn Đình Huy, người làng Bồ Điền, xã Phong An, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên. Ông lớn lên ở Gia Định và có thêm 6 người anh chị em.
Cuộc sống của Nguyễn Đình Chiểu có nhiều biến động. Ông đã trải qua giai đoạn học hành và làm việc ở Huế và Gia Định. Thời kỳ này, ông đã học thuộc văn hiến, tiếp xúc với tri thức, và làm quen với văn hóa phương Nam. Ông cũng đã học được nghề thuốc và trở thành một nhà thơ tài ba.
Tác phẩm và ảnh hưởng
Nguyễn Đình Chiểu để lại một di sản văn hóa vô cùng quý giá. Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là Lục Vân Tiên, một truyện thơ tiêu biểu cho tư tưởng yêu nước và có giá trị văn hóa lớn. Ông cũng đã viết nhiều bài thơ khác như Chạy giặc, Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, Lục tỉnh sĩ dân trận vong... Tác phẩm của ông được phổ biến rộng rãi và yêu mến bởi người dân Nam Bộ.
Nguyễn Đình Chiểu có ảnh hưởng sâu sắc đến văn học Việt Nam. Ông đã mở ra một thời đại mới cho văn chương sử thi. Ông là người đầu tiên xây dựng thành công hình ảnh của người nông dân và ca ngợi tinh thần nghĩa khí của nhân dân. Ông cũng đề cao tư tưởng Nho gia và tư tưởng nhân đạo.
Tưởng nhớ vinh danh
Nguyễn Đình Chiểu đã được vinh danh và tưởng nhớ qua nhiều hoạt động và công trình. Một số đường phố cũng như trường học trong nhiều thành phố ở Việt Nam đã mang tên của ông. Hiện nay, tên Nguyễn Đình Chiểu vẫn được tôn trọng và kỷ niệm trong cộng đồng văn hóa của đất nước.
Trên hết, Nguyễn Đình Chiểu là một nhà thơ vĩ đại và người yêu nước. Tác phẩm của ông vẫn còn sống mãi và là niềm cảm hứng cho thế hệ sau.