Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Đất đai (sửa đổi)
Nếu bạn đang quan tâm đến lĩnh vực đất đai và sở hữu tài sản liên quan, hãy lắng nghe tin tức hỗ trợ này. Sáng 18-1, trong phiên bế mạc kỳ họp bất thường lần thứ năm của Quốc hội, Luật Đất đai (sửa đổi) đã được thông qua sau khi Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế, ông Vũ Hồng Thanh báo cáo giải trình và tiếp thu ý kiến các cơ quan, tổ chức, chuyên gia và nhân dân.
Luật Đất đai: Một dự án lớn và tầm quan trọng
Luật Đất đai (sửa đổi) là một dự án luật lớn, mang ý nghĩa và tầm quan trọng đặc biệt trong đời sống chính trị, kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và bảo vệ môi trường của đất nước. Luật này ảnh hưởng sâu rộng đến các tầng lớp nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp. Do đặc thù công việc, dự án Luật Đất đai (sửa đổi) là một dự án rất khó và phức tạp.
Dự án Luật đã được Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan, tổ chức liên quan chuẩn bị rất trách nhiệm, kỹ lưỡng, công phu qua nhiều vòng, nhiều bước. Nó đã được trình Quốc hội trong 4 kỳ họp, 2 Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách, 8 phiên họp chính thức của Ủy ban Thường vụ và đã được chỉnh lý, tiếp thu ý kiến của các cơ quan, tổ chức, chuyên gia, nhà khoa học, và nhận hơn 12 triệu ý kiến từ nhân dân.
Các đại biểu Quốc hội biểu quyết chính thức thông qua Luật Đất đai (sửa đổi)
Ngày 17-1-2024, Ủy ban Thường vụ đã có Báo cáo số 729/BC-UBTVQH15 về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) trên cơ sở ý kiến đại biểu tại kỳ họp bất thường lần thứ năm, ý kiến của Chính phủ và ý kiến từ các cơ quan. Đã có 9 nhóm vấn đề còn ý kiến khác nhau.
Có vài điểm đáng chú ý trong các ý kiến đề nghị. Về quyền của tổ chức kinh tế và đơn vị sự nghiệp công lập sử dụng đất do Nhà nước cho thuê đất thu tiền hằng năm (Điều 34), có đề nghị cho phép doanh nghiệp thế chấp quyền thuê đất trả tiền hằng năm.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, dự thảo Luật quy định theo hướng phân biệt giữa trường hợp thuê đất trả tiền một lần và trường hợp thuê đất trả tiền hằng năm. Với trường hợp thuê đất trả tiền hằng năm, người sử dụng đất chỉ có quyền thế chấp tài sản thuộc sở hữu của mình liên quan đến đất.
Có đề nghị đối với các đơn vị sự nghiệp công lập đã trả tiền thuê đất cho cả vòng đời dự án, nên cho phép thế chấp. Có thể xem xét cho đơn vị này được quyền góp vốn bằng tài sản liên quan đến đất thuê, đặc biệt là các đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, việc cho phép thế chấp và góp vốn bằng tài sản liên quan đến đất thuê dẫn đến các rủi ro với đất, do đơn vị sự nghiệp công lập sử dụng vốn có nguồn gốc từ đất do Nhà nước giao.
Đối với việc góp vốn, thế chấp bằng tài sản không liên quan đến đất, không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Đất đai, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ đã ghi nhận ý kiến đại biểu để tiếp tục nghiên cứu, xem xét hoàn chỉnh các quy định có liên quan. Việc tiếp cận các quỹ đất của đơn vị sự nghiệp công lập thuận lợi hơn so với các tổ chức kinh tế.
Tiếp theo, nếu đơn vị sự nghiệp công lập được Nhà nước cho thuê đất trả tiền hằng năm, họ cũng sẽ được trao quyền đầy đủ như các tổ chức kinh tế sử dụng đất thuê trả tiền hằng năm, nhằm loại bỏ sự bất bình đẳng giữa đơn vị sự nghiệp công lập và các doanh nghiệp.
Về bảng giá đất (Điều 159), có đề nghị quy định bảng giá đất 5 năm 1 lần như luật hiện hành và điều chỉnh hằng năm theo biến động. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, đây là nội dung đã được các cơ quan nghiên cứu kỹ lưỡng. Đây cũng là nội dung đã được các phiên họp trình Quốc hội nhiều lần trong quá trình giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật. Theo quy định của Luật Đất đai năm 2013, bảng giá đất được quy định 5 năm một lần và phải được điều chỉnh, bổ sung đối với trường hợp có biến động về giá đất thị trường.
Tuy nhiên, trên thực tế, rất ít trường hợp thực hiện điều chỉnh bảng giá đất trong quá trình áp dụng, dẫn đến bảng giá đất không phản ánh chính xác giá đất thực tế trên thị trường. Với mục tiêu bám sát diễn biến thực tế thị trường và mở rộng phạm vi áp dụng bảng giá đất, Nghị quyết số 18/NQ-TƯ đã đưa ra quyết định và dự thảo Luật quy định ban hành bảng giá đất hàng năm.
Dự thảo Luật cũng quy định UBND cấp tỉnh có trách nhiệm trình HĐND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất để công bố và áp dụng từ ngày 1-1 của năm tiếp theo hoặc điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung trong năm và giao Chính phủ quy định chi tiết để bảo đảm bảng giá đất được cập nhật phù hợp với thực tế.
Cuối cùng, với việc đính chính, thu hồi và hủy giấy chứng nhận đã cấp (Điều 152), có đề nghị bỏ quy định tại khoản 4 Điều 152 và chỉ áp dụng điểm d khoản 2 Điều 152 và khoản 3 Điều 81 của dự thảo Luật để thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trong trường hợp cấp giấy chứng nhận không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, đối với các trường hợp thu hồi đất do vi phạm quy hoạch, lấn đất, chiếm đất trong hành lang an toàn giao thông, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cũng sẽ bị thu hồi theo quy định tại điểm a khoản 2 Điều 152 của dự thảo Luật.
Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) gồm 16 chương và 260 điều đã quán triệt đầy đủ và được thể chế hóa theo đúng tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TƯ, phù hợp với Hiến pháp và đồng bộ, thống nhất với hệ thống pháp luật. Việc hoàn thiện các nội dung cụ thể và các vấn đề còn nhiều ý kiến khác nhau phù hợp với điều kiện thực tế của đất nước và thực hiện theo đúng quan điểm đã xác định tại Nghị quyết số 27-NQ/TƯ ngày 9-11-2022 của Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII.
