Một vấn đề phổ biến mà nhiều người khi muốn tách đất cho con hoặc khi Nhà nước thu hồi đất mới gặp phải là trên sổ chỉ ghi nhận 200m2 - 300m2 đất ở, phần còn lại là đất vườn, ao. Việc này khiến việc tách sổ cho con trở nên phức tạp vì phần đất tách ra không kèm theo đất ở. Hoặc khi Nhà nước thu hồi, giá đất nông nghiệp sẽ rất thấp. Dẫn đến nhiều người lo lắng và không biết cách giải quyết vấn đề này.
Theo Luật sư Quách Thành Lực - Giám đốc Công ty luật Pháp Trị, Đoàn luật sư Thành phố Hà Nội, chia sẻ rằng việc cấp giấy chứng nhận giai đoạn trước đây được cấp theo từng đợt, không theo quy trình rõ ràng, dẫn đến quy trình đo vẽ, khảo sát, xét duyệt, ghi nhận diện tích và loại đất không chính xác. Điều này làm mất đúng chuẩn, không sát thực tế từng thửa đất.
Các địa phương thường dựa vào mức bình quân đất ở cho hộ gia đình là từ 200m2 - 300m2 để đưa vào giấy chứng nhận. Tuy nhiên, việc cấp giấy chứng nhận không phù hợp với diện tích thực tế từng thửa đất, gây thiệt hại và ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân.
Khi quyền lợi bị ảnh hưởng, người sử dụng đất có quyền đề nghị, kiến nghị cơ quan chức năng cấp đổi, cấp bổ sung, công nhận lại diện tích đất ở để khớp với thực tế sử dụng. Nếu có biên bản xác nhận từ UBND xã về việc sử dụng đất trước ngày 18/12/1980 mà không có tranh chấp, lấn chiếm, và sổ mục kê lập theo hồ sơ 299/TTg chỉ ra rằng toàn bộ đất là đất thổ cư, gia đình sẽ được cơ quan chức năng cấp lại giấy chứng nhận cho đúng thực tế. Lúc này, toàn bộ thửa đất sẽ được công nhận là đất ở.
Nếu không thuộc trường hợp trên, gia đình có thể căn cứ vào quy định của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP để đạt được công nhận diện tích đất ở mà không cần nộp tiền sử dụng đất. Theo quy định này, khi cấp đổi, cấp bổ sung giấy chứng nhận, người sử dụng đất có thể tăng diện tích đất ở lên tới 5 lần mà không cần nộp tiền sử dụng đất do thay đổi mục đích sử dụng từ đất vườn, ao thành đất ở.
Với việc giấy chứng nhận đã được cấp đổi, cấp bổ sung, công nhận đất ở như trên, quyền lợi của người dân sẽ được đảm bảo, không bị ảnh hưởng hay thiệt hại khi tách thửa đất hoặc bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất. Thực tế đã chứng minh nhiều trường hợp người dân áp dụng hiểu biết về pháp luật này và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình một cách tối đa.
Lưu sư Quách Thành Lực
Kết luận Việc chuyển đất vườn sang đất ở mà không cần đóng thêm tiền sử dụng đất có thể được thực hiện bằng cách xin cấp đổi, cấp bổ sung giấy chứng nhận đất ở từ các cơ quan chức năng. Nếu đáp ứng các quy định pháp luật, người sử dụng đất có thể tăng diện tích đất ở lên đến 5 lần mà không phải đóng thêm tiền sử dụng đất. Việc này sẽ đảm bảo quyền lợi của người dân và giúp tránh những thiệt hại không đáng có trong quá trình sử dụng và quản lý đất.
