Việc cải tạo và xây dựng lại chung cư cũ tại Hà Nội là một trong những nhiệm vụ cấp bách nhằm nâng cao chất lượng sống và an ninh trật tự cho người dân. Tuy nhiên, sau gần 2 năm triển khai, tiến độ của đề án vẫn chậm, đòi hỏi sự tích cực từ các cấp, ngành TP và địa phương để giải quyết các khó khăn và nút thắt, từ đó đẩy nhanh tiến độ các dự án cải tạo và xây dựng lại chung cư cũ.
Chậm quy hoạch vì nhiều khó khăn
Để triển khai đề án, UBND TP Hà Nội đã ban hành 6 kế hoạch tổ chức thực hiện. Trong đó, kế hoạch số 329/KH-UBND ngày 31/12/2021 về nghiên cứu lập quy hoạch chi tiết cải tạo và xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn TP đã đề ra trong năm 2022 - 2023. Tuy nhiên, đến nay, kế hoạch này vẫn chưa được tiến hành do chưa có bất kỳ khu chung cư cũ nào được phê duyệt quy hoạch chi tiết.
Theo đại diện của UBND các quận, huyện, công việc này mới chỉ đang triển khai ở bước khảo sát, lập, và trình phê duyệt dự toán. Quận Ba Đình, có 217 chung cư cũ với 5 nhà nguy hiểm cấp D trong kế hoạch cải tạo và xây dựng lại đợt 1, đã hoàn thành khảo sát đo đạc và lập dự toán gửi Sở Quy hoạch - Kế hoạch và Đầu tư để thẩm định và trình UBND TP phê duyệt đối với 3 khu lớn là Giảng Võ, Thành Công và Ngọc Khánh. Tuy nhiên, các bước tiếp theo như đấu thầu chọn nhà thầu và lập đồ án quy hoạch chi tiết vẫn chưa được thực hiện do chưa có kế hoạch lựa chọn nhà thầu.
Mới đây nhất, trong Kết luận của Chủ tịch UBND TP Trần Sỹ Thanh - Trưởng ban Chỉ đạo cải tạo và xây dựng lại nhà chung cư cũ trên địa bàn TP Hà Nội, đã đánh giá rằng việc triển khai chưa đáp ứng yêu cầu và tiến độ đề ra. Công tác kiểm định chất lượng nhà chung cư cũ và nghiên cứu, lập, thẩm định, và trình phê duyệt quy hoạch chi tiết, tổng quan mặt bằng cũng chưa được thực hiện đầy đủ.
Đẩy nhanh đấu thầu chọn đơn vị tư vấn lập quy hoạch
Với chủ trương không phân chia cải tạo từng chung cư một mà lập quy hoạch cải tạo và xây mới đồng bộ toàn khu, TP Hà Nội đã giao 19 nhà đầu tư tự bỏ kinh phí để triển khai nghiên cứu và lập ý tưởng quy hoạch cải tạo và xây dựng lại 30 khu chung cư cũ trên địa bàn.
Tuy nhiên, hầu hết nhà đầu tư mới thực hiện ở giai đoạn nghiên cứu lập phương án ý tưởng quy hoạch và đều cho thấy không khả thi về hiệu quả đầu tư khi áp dụng quy mô chiều cao theo quy chế quản lý quy hoạch và kiến trúc công trình cao tầng trong khu vực nội đô.
Ngoài ra, theo quy định của Luật Quy hoạch đô thị, các khu chung cư cũ chưa được giao chủ đầu tư nên chưa đủ cơ sở để tổ chức nghiên cứu và lập quy hoạch chi tiết. Bên cạnh đó, việc tài trợ sản phẩm bằng các đồ án quy hoạch và ý tưởng quy hoạch cũng chưa được pháp luật quy định.
Để giải quyết những khó khăn này, Nghị định 69/2021/NĐ-CP về cải tạo và xây dựng lại nhà chung cư đã tháo gỡ rất nhiều vướng mắc trong công tác cải tạo và xây dựng lại chung cư cũ mà Hà Nội đang gặp phải. Nghị định này đã xác định rõ trách nhiệm của UBND cấp tỉnh trong việc lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch chi tiết khu vực có nhà chung cư và khu chung cư thuộc diện cải tạo và xây dựng lại.
Đẩy nhanh tiến độ lập quy hoạch chi tiết
Tuy đã có những tiến bộ trong công tác lập quy hoạch chi tiết cải tạo và xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn TP Hà Nội, như quận Ba Đình đã phê duyệt dự toán lập quy hoạch 3 khu chung cư cũ Ngọc Khánh, Thành Công và Giảng Võ, và quận Đống Đa đang hoàn chỉnh dự toán lập quy hoạch các khu tập thể Kim Liên, Khương Thượng và Trung Tự, nhưng vẫn còn nhiều khó khăn và trở ngại cần phải vượt qua.
Để đẩy nhanh tiến độ công tác lập quy hoạch chi tiết cải tạo và xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn TP, các sở, ngành TP và UBND các quận, huyện nơi có nhà chung cư cũ cần tiếp tục quán triệt sự cấp thiết và chủ động áp dụng mọi biện pháp để giải quyết khó khăn và đẩy nhanh tiến độ thực hiện. Sở Quy hoạch - Kế hoạch và Đầu tư cần khẩn trương thẩm định, tham mưu báo cáo UBND TP phê duyệt đối với những quy hoạch chi tiết về cải tạo và xây dựng lại chung cư cũ do UBND các quận, huyện tổ chức lập.
Phó Giám đốc Sở Quy hoạch - Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội Nguyễn Bá Nguyên cho biết, Sở đã có nhiều văn bản hướng dẫn và đôn đốc UBND các quận, huyện, thị xã khẩn trương nghiên cứu, thẩm định và trình phê duyệt đồ án quy hoạch. Đồng thời, phòng chuyên môn của sở cũng đã cử cán bộ theo dõi địa bàn và phối hợp với UBND các quận để đẩy nhanh tiến độ triển khai công tác quy hoạch các khu chung cư cũ. Hiện tại, các quận Hoàn Kiếm, Ba Đình, Hai Bà Trưng và Đống Đa đang triển khai các bước nghiên cứu lập quy hoạch theo thẩm quyền.